Có rất nhiều nguyên nhân gây ra đau rát hậu môn có thể là do bệnh lý mắc phải ở vùng hậu môn trực tràng hoặc cũng có thể một số nguyên nhân chủ quan như; quan hệ bằng đường hậu môn, chấn thương hậu môn. Dưới đây là một số nguyên nhân hay gặp nhất:

Táo bón: bệnh táo bón thường do phân có kích thước lớn và không tống xuất ra bên ngoài được. Bệnh nhân thường mất rất nhiều lực để rặn khi đại tiện. Chính điều này làm cho phân cọ xát gây giãn tĩnh mạch vùng hậu môn, hệ quả tất yếu là bệnh nhân sẽ cảm thấy đau rát hậu môn

Trĩ: ngoài chảy máu khi đại tiện, sa búi trĩ thì đau rát hậu môn cũng là một trong những triệu chứng đặc trưng của bệnh trĩ. Nếu người bệnh đồng thời xuất hiện những triệu chứng này thì gần như chắc chắn khả năng mắc bệnh trĩ.

Trĩ là căn bệnh dai dẳng điều trị phức tạp vì thế nếu muốn chấm dứt tình trạng đau rát hậu môn thì phải điều trị dứt điểm bệnh trĩ

Nứt kẽ hậu môn: nứt kẽ hậu môn gây rách, tổn thương và nứt theo chiều dọc ở vùng hậu môn. Ngoài các triệu chứng như chảy máu hậu môn, ẩm ướt hậu môn , tiết dịch gây ngứa ngáy và khó chịu thì bệnh nhân còn có cảm giác nóng hậu môn, nặng, khó chịu và đau rát mỗi khi đại tiện

Áp xe hậu môn: áp xe hậu môn khiến hậu môn bị sưng tấy, thoát phân, chảy dịch, xì hơi qua lỗ rò nên người bệnh lúc nào cũng cảm thấy đau rát vùng hậu môn. Cơn đau thường xuyên dữ dội khiến cho mọi sinh hoạt của người bệnh bị đảo lộn hoàn toàn.

Ung thư hậu môn: căn bệnh này có diễn tiến âm thầm có thể khiến người bệnh bị đau rát hậu môn trong thời gian dài. Những cơn đau thường có diễn tiến âm thầm, khó đoán và làm cho người bệnh thường chủ quan không để ý

Ngoài ra còn có một số bệnh cũng có thể gây ra đau rát hậu môn đó là: viêm loét đại tràng, viêm loét trực tràng, viêm niêm mạc trực tràng, hội chứng cơ nâng hậu môn, đau hậu môn vô căn hay một số bệnh lây qua đường tình dục như lậu, Herpes sinh dục...

Dưới đây là một số triệu chứng rất thường gặp của bệnh đau rát hậu môn ở hai giới

♣ Vùng hậu môn luôn ở trạng thái ẩm ướt:

Hậu môn ẩm ướt lâu lâu lại tiết ra dịch nhầy tạo điều kiện thuận lợi cho  vi khuẩn xâm nhập và gây ra các bệnh về hậu môn

♣ Ngứa hậu môn:

Các cơn ngứa có thể xuất hiện rồi biến mất nhưng có khi lại dai dẳng nhiều ngày liền. Ngứa cả bên ngoài lẫn bên trong hậu môn làm người bệnh vô cùng khó chịu. Ảnh hưởng đến tâm lý cũng như chất lượng cuộc sống nhất là khi giao tiếp với người khác

♣ Nóng rát ở vùng hậu môn:

Hiện tượng này xảy ra thường xuyên ở mọi lúc, mọi nơi. Nóng rát ở xung quanh hậu môn có thể kèm theo những cơn đau như đau cơ vòng, đau rút, đau thắt, đau thúc xuống, đau xung quanh hậu môn...khiến người bệnh cảm thấy khó chịu

♣ Hậu môn sưng tấy:

Khi sờ xuống vùng hậu môn người bệnh sẽ cảm nhận được xung quanh hậu môn bị sưng tấy lên, đỏ ửng ở khu vực hậu môn. Nhất là ở khu vực lỗ hậu môn

♣ Đại tiện ra máu:

Hầu hết các trường hợp đau rát hậu môn thường đi kèm với đại tiện ra máu. Ban đầu có thể máu kèm phân, hoặc dính ở giấy vệ sinh.Một thời gian sau bệnh nhân có thể thấy máu chảy ồ ạt thành từng dòng hoặc từng tia

♣ Hậu môn xuất hiện mụn nhọt:

Xung quanh khu vực hậu môn xuất hiện mụn nhọt hoặc các khối mềm sưng, bên trong có thể chứa nhiều dịch mủ. Các mủ này có thể chảy ra theo phân nên nếu bệnh nhân để ý có thể quan sát thấy ngay

♣ Cơ thể suy nhược:

Đau hậu môn có thể đi kèm với những cơn sốt cao, toàn thâm mệt mỏi, ớn lạnh, môi khô, ăn ngủ không ngon giấc, da dẻ xanh xao và  mất sức sống

Bệnh đau hậu môn có thể phân loại dựa theo thời gian xuất hiện của các cơn đau

-  Cơn đau kéo dài trong 24-48 tiếng rồi biến mất: nguyên nhân gây ra đau hậu môn phần lớn xuất phát từ các bệnh lành tính như táo bón mãn tính, quan hệ bằng đường hậu môn, đau do co thắt cơ trực tràng

-  Cơn đau kéo dài hơn 48 tiếng và không có dấu hiệu suy giảm: có thể là triệu chứng khởi phát của nhiều bệnh hậu môn trực tràng nguy hiểm khác như trĩ, áp xe hậu môn, viêm loét đại tràng, rò hậu môn, nứt kẽ hậu môn

-  Đau hậu môn kéo dài nhiều tháng và có diễn tiến âm thầm: có thể là do khối u ác tính ở hậu môn

Bệnh đau hậu môn cho dù là nguyên nhân gì gây ra đi nữa cũng tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm nếu như không điều trị sớm. Đó là

♠ Ảnh hưởng đến tâm ký người bệnh: đau hậu môn khiến bệnh nhân luôn lo lắng vì không biết mình đã mắc phải bệnh gì. Đau hậu môn kèm theo tình trạng ngứa ngáy, mụn nhọt khiến bệnh nhân tự ti, ngại ngùng trong giao tiếp, xấu hổ với xung quanh

♠ Ảnh hưởng đến sinh hoạt: cảm giác đau nhói ở vùng hậu môn kéo dài khiến người bệnh gặp khó khăn khi sinh hoạt, vệ sinh vùng kín. Nhất là những khi đại tiện, đi lại, lao động cũng trở nên khó khăn hơn

♠ Ảnh hưởng đến sức khỏe:

• Thiếu máu: đau hậu môn thường đi kèm với tình trạng chảy máu hậu môn. Nếu như tình trạng này kéo dài có thể khiến sức khỏe của người bệnh bị suy giảm trầm trọng. Bệnh nhân sẽ thường xuyên cảm thấy hoa mắt, chóng mặt, đau đầu và suy giảm trí nhớ.
• Suy nhược cơ thể: thiếu máu kéo dài kèm theo những cơn đau dai dẳng ở khu vực hậu môn khiến bệnh nhân ăn không ngon miệng, mệt mỏi, mất ngủ và dẫn đến hệ quả tất yếu là suy nhược cơ thể
• Viêm nhiễm hậu môn: đau hậu môn khiến hậu môn chảy mủ, chảy máu, sưng tấy. Vi khuẩn có điều kiện xâm nhập và gây ra sưng tấy khu vực hậu môn

♠ Dễ mắc các bệnh lý hậu môn trực tràng

• Trĩ: khi bị táo bón bệnh nhân thường xuyên phải rặn mạnh để tống phân ra ngoài. Do phân cứng nên dễ gây ra tình trạng cọ xát ở hậu môn và làm giãn tĩnh mạch hậu môn. Nếu kéo dài có thể gây ra bệnh trĩ
• Nứt kẽ hậu môn: nứt kẽ hậu môn là tình trạng khu vực hậu môn bị rách do táo bón, nhiễm khuẩn hậu môn
• Áp xe hậu môn: đó là tình trạng nhiễm trùng kéo dài ở xung quanh vùng hậu môn với biểu hiện là hậu môn tiết ra nhiều dịch ẩm ướt, đau rát hậu môn kéo dài. Sốt và đổ mồ hôi
• Rò hậu môn: xuất hiện khi đường nối hậu môn và trực tràng với vùng da xung quanh hậu môn bị nhiễm trùng. Triệu chứng đặc trưng là hậu môn chảy nhiều dịch, ẩm ướt và đau rát

Chính bởi tình trạng đau rát hậu môn là do rất nhiều các nguyên nhân khác nhau gây ra nên điều trị đau rát hậu môn hiệu quả thì cần phải căn cứ vào nguyên nhân gây ra bệnh. Dưới đây là một số phương pháp điều trị đau rát hậu môn

♥ Điều trị bằng thuốc: các loại th uốc sử dụng để điều trị đau rát hậu môn khá đa dạng có thể là sử dụng các loại thuốc bôi, thuốc đặt hậu môn để giảm nhanh triệu chứng sưng đau tại chỗ. Hầu hết các loại thuốc đều được bổ sung các thành phần giảm đau, kháng viêm và chống nhiễm trùng ở hậu môn. Tuy nhiên dùng thuốc chỉ có tác dụng giảm nhẹ triệu chứng chứ không điều trị được gốc rễ của bệnh

♥ Điều trị bằng thuốc Đông y: thuốc Đông y từ lâu vẫn được xem là lành tính, an toàn và cho hiệu quả nhất định. Tuy nhiên điều trị bằng thuốc Đông y rất tốn kém thời gian và trong nhiều trường hợp nguyên nhân gây ra bệnh là các bệnh lý hậu môn phức tạp như rò hậu môn, áp xe hậu môn thì thường cho hiệu quả không cao

♥ Điều trị bằng phương pháp xâm lấn tối thiểu HCPT: kỹ thuật xâm lấn tối thiểu HCPT sử dụng sóng điện cao tần và thiết bị chẩn đoán hiện đại có thể điều trị dứt điểm tận gốc rễ nguyên nhân gây ra bệnh, chấm dứt hoàn toàn tình trạng đau rát hậu môn kéo dài. Với những ưu điểm vượt trội như

• Thời gian điều trị ngắn: toàn bộ quá trình phẫu thuật chỉ diễn ra trong vòng 15-20 phút nên bệnh nhân không cần nằm viện và có thể trở về nhà ngay sau khi kết thúc thủ thuật
• Độ chính xác cao: sử dụng thị giác số hóa để phẫu thuật nên có thể định vị chính xác vùng phẫu thuật, hỗ trợ quá trình phẫu thuật diễn ra thuận lợi
• Thời gian hồi phục nhanh: miệng vết thương khô nhanh, không ảnh hưởng đến vùng hậu môn
• Ít đau đớn: gây mê toàn bộ hoặc cục bộ nên cảm giác đau đớn gần như không có
• Tỷ lệ  biến chứng cực thấp

Chính vì thế phương pháp này đang được đông đảo bệnh nhân và bác sĩ tin dùng để điều trị bệnh đau hậu môn

Hỏi: kính chào bác sĩ. Cháu năm nay 25 tuổi đang là nhân viên văn phòng. Cháu có một thắc mắc rất mong được bác sĩ giải đáp sớm cho cháu. Bình thường cháu vẫn có thói quen đi ngoài sau mỗi bữa ăn, đại tiện rất bình thường. Đột nhiên có một ngày do phân quá to nên cháu phải rặn và cảm thấy rất đau đớn. Cũng từ đấy cháu bị đau rát vùng hậu môn. Từ đấy cứ cách một ngày cháu lại vệ sinh một lần, đi cũng dễ hơn nhưng vùng hậu môn thì vẫn thấy đau rát. Mong bác sĩ tư vấn giúp cháu là cháu đang bị bệnh gì và cháu phải làm như thế nào? Cháu cảm ơn rất nhiều

Trả lời: bạn nữ thân mến rất cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi về cho chương trình của chúng tôi. Bạn mới xuất hiện tình trạng đau rát hậu môn sau lần táo bón nên chúng tôi nghĩ rằng cơn đau hậu môn của bạn có thể xuất phát từ bệnh táo bón, viêm ruột, trĩ, nứt kẽ hậu môn, rò hậu môn trực tràng...

Các bệnh gây ra triệu chứng đau rát hậu môn khá đa dạng và cũng khó chẩn đoán nếu như chỉ dựa vào những triệu chứng mô tả của bạn. Kể cả khi chúng tôi thăm khám thực tế thì cũng cần phải kiểm tra rất kỹ càng, siêu âm, xét nghiệm để loại trừ nhiều bệnh lý nguy hiểm gây ra đau rát hậu môn.

Bạn nữ thân mến bệnh đau hậu môn nếu như không có dấu hiệu thuyên giảm sau 48 tiếng thì là dấu hiệu cảnh báo rất nhiều bệnh lý nguy hiểm xung quanh vùng hậu môn nên chúng tôi khuyên bạn nên thăm khám để được điều trị kịp thời

Trong rất nhiều trường hợp đau rát hậu môn còn là dấu hiệu tiềm tàng của cã khối u ác tính (ung thư) nên tuyệt đối người bệnh không được chủ quan.

Trước mắt bạn có thể thực hiện một số cách sau để làm giảm nhẹ triệu chứng sưng đau vùng hậu môn

• Ngồi trong bồn nước nóng khoảng 20 phút, ba lần một ngày
• Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ để đại tiện dễ dàng hơn
• Bôi một số loại thuốc mỡ để giảm đau.

Sau khi sắp xếp được thời gian bạn nên tranh thủ đi khám sớm để được điều trị kịp thời. Nếu còn đang phân vân chưa biết khám ở đâu thì có thể gọi điện cho chúng tôi theo số máy 0377.876.999. Chúng tôi sẽ tư vấn cụ thể và hoàn toàn miễn phí cho bạn.

Thân ái!

Bệnh đau rát hậu môn phần lớn xuất phát từ những bệnh thuộc khu vực hậu môn trực tràng, do vấn đề về tiêu hóa, đường ruột, thói quen sinh hoạt nên chúng ta hoàn toàn có thể phòng tránh đau hậu môn bằng cách

♦ Xây dựng chế độ ăn uống khoa học

• Bổ sung nhiều hoa quả, ngũ cốc, rau xanh và những thực phẩm giàu chất xơ
• Uống nhiều nước hơn bình thường
• Tránh những đồ ăn chế biến dưới dạng chiên, rán, thức ăn có quá nhiều gia vị cay nóng. Nam giới có thói quen uống nhiều bia rượu, cà phê và thuốc lá thì cũng nên hạn chế

♦ Vệ sinh đúng cách khu vực hậu môn

• Hậu môn bị viêm nhiễm là một trong những nguyên nhân gây ra các bệnh lý hậu môn trực tràng và khiến người bệnh bị đau rát hậu môn. Vì thế để phòng tránh bệnh hiệu quả chúng ta nên xây dựng cho mình thói quen vệ sinh thật khoa học và đúng cách. Chùi rửa thật sạch sẽ sau mỗi lần đại tiện. Giữ cho hậu môn luôn ở trạng thái khô ráo và thoáng mát.
• Nữ giới trong thời kỳ kinh nguyệt thì rất dễ bị viêm nhiễm vùng hậu môn nếu như vệ sinh không đúng cách. Vì thế trong giai đoạn này nữ giới nên vệ sinh thật sạch sẽ âm đạo, âm hộ và vùng hậu môn để phòng tránh nguy cơ  viêm nhiễm
• Chỉ nên sử dụng nước sạch hay nước ấm để rửa ráy vùng hậu môn. Tránh dùng các sản phẩm có thể gây kích ứng vùng hậu môn
• Sử dụng đồ lót rộng rãi, thấm hút tốt để tránh nguy cơ bị ẩm ướt vùng hậu môn

♦ Tăng cường vận động để nâng cao thể lực

• Ngồi hay nằm lâu một chỗ mà không chịu vận động có thể khiến bạn dễ mắc phải táo bón, trĩ và nhiều bệnh hậu môn trực tràng khác. Vì thế lời khuyên cho những ai muốn phòng tránh đau hậu môn hiệu quả là nên chịu khó vận động hàng ngày
• Các bài tập thể dục như chạy bộ, bơi, bóng chuyền, thể dục nhịp điệu, nâng tạ thật sự là một gợi ý tốt cho tất cả mọi người
• Mỗi ngày nên dành khoảng 30 phút để tập luyện thể dục thể thao và nên hạn chế các bài tập có cường độ quá mạnh  

♦ Đại tiện đúng giờ

Hãy cố gắng đại tiện vào khung giờ nào đó cố định trong ngày. Tốt nhất là vào buổi sáng sau khi ngủ dậy. Đại tiện không được rặn mạnh, ngồi lâu

♦ Không nên sinh hoạt tình dục qua đường hậu môn

Đau hậu môn xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra vì thế kiểm tra bệnh cũng cần phải căn cứ vào từng tình trạng của người bệnh. Cụ thể

• Bác sĩ có thể khám trực tràng để loại trừ các nguyên nhân khác gây ra đau hậu môn. Có thể khám trực tràng bằng tay để chẩn đoán hội chứng cơ nâng của hậu môn. Trong quá trình kiểm tra các bác sĩ cũng sẽ thăm khám các cơ nâng hậu môn. Nếu các cơ nâng hậu môn chặt thì khi chạm vào chúng sẽ gây đau
• Chẩn đoán trĩ huyết khối bằng cách kiểm tra cơ nâng hậu môn và hậu môn
• Chẩn đoán nứt hậu môn có thể khám bằng mắt thường
• Có thể phải thực hiện thêm một số xét nghiệm phân, máu để loại trừ các bệnh lý nguy hiểm khác gây ra bệnh như ung thư, chảy máu trực tràng....